«Чаҕылҕан ол күнтэн — бу күҥҥэ»

27.02.2025
285
нет

Новости

Айаннаан истэххэ аара,
Аартык үрдүттэн биһиэнэ,
Өрүс киэҥ хочотун тунаара, Күөх налыы дойду иэнэ.
Иннигэр элбэх дьиэлэрдээх
Тула бэс чагда мастаах,
Сыыр анныгар саһар үрэхтээх,
Ити — аатырар Хомустаах.

диэн хоһоон тылларынан биир дойдулаахпыт, саха биллиилээх поэта, тылбаасчыта, ССРС суруйааччыларын Союһун чилиэнэ Илья Дорофеевич Винокуров — Чаҕылҕан «Чаҕылҕан ол күнтэн — бу күҥҥэ» диэн «Сахалыы ааҕабыт» бырайыакпыт иккис уруога олунньу 26 күнүгэр ыытылынна.

Тэрээһин кыттыылаахтара Чаҕылҕан поэт эрэ быһыытынан буолбакка, кини араас өрүттээх талааннааҕын: үчүгэйдик уруһуйдуурун, муусуканы таптыырын, гитараҕа оонньуурун, ону тэҥэ кыайыыга кынаттаабыт ырыа буолбут «Хайыһар» хоһоон айыллыбыт историятын, сэрии кэмигэр хайыһар биригээдэлэрэ тэриллибиттэрин, Ильмен күөл кырыктаах кыргыһыытын бэрт сэргээн иһиттилэр, «Уот сэрии кэмигэр эрэли үөскэппит аатырбыт хайыһар» интеллект күрэххэ кытыннылар, «Ылдьаа Чаҕылҕан чаҕылхай талаана» диэн кинигэ быыстапкатын билистилэр.

Бу күҥҥэ бырайыак кыттааччыларынан буоллулар 10 кылаас үөрэнээччилэрэ (кылаас сал. А.Т. Соловьёва) уонна саха тылын уонна литературатын учуутала А.А. Томская.

Бырайыакпыт соругунан буолар — Улуу Кыайыы 80 сылын көрсө И.Д.Винокуров-Чаҕылҕан хайыһар туһунан суруйбут хоһоонноругар олоҕуран үөрэнээччилэргэ ааҕар, чинчийэр үлэ үөрүйэхтэрин иҥэрии, ааҕыыга интэриэһи тардыы, Аҕа дойдуну көмүскүүр сэриигэ төрөөбүт дойдуларын туһугар олохторун толук уурбут саха саллааттарын сырдык кэриэстэригэр сүгүрүйүү, кинилэр хорсун быһыыларынан киэн туттуу, өлбөт-сүппэт үтүө ааттарын үйэтитии.